თურქ დამპყრობთა მიერ, აჭარაში ქართული დამწერლობის აკრძალვამ შეუძლებელი გახადა წერილობითი კავშირურთიერთობა. აჭარელმა დედამ არ მიიღო უცხო დამწერლობა და თვითონ გამოიგონა `დედაბრული~ ქართული. მას შემდეგში `დიდნენეს~ ენა და `ჩიტის ენაც~ უწოდეს.

ვინ დაგარქვა ჩიტის ენა?
ფრთაქათქათავ, ფრთასრულო,
ზოგან კურცხალდაცემულო,
ზოგან იებჩაწნულო.

ნასაყდრევთან აფრენილო,
თარანგელოს სიტყვაო,
დიდაჭარის ზეცასავით
მაღალო და წმიდაო.

ჩიტის ენავ, დედაბრულო,
დიდი ნენეÁს ენაო,
აცრემლებულ ბარათებში
ვარსკვლავების ცვენაო.

რატომ გინდა მაქვითინო,
ისევ ისე მაწვალო?
ოქროუბით ნატარებო,
ჯიღჯიღელას მარცვალო.

ცის კიდიდან მოფრენილო,
მოხაზულო მზითაო,
ზოგან ნუსხურ, ზოგან მხედრულ,
ზოგან მრგლოვანითაო.

ვანენს გეტყვი? დუდი-ხანუმს?
თუ ელმასი გქვიაო?
დანდალოში, ბებერ ხიდთან
ამოსულო იაო.

როგორ მინდა აგიტაცო,
გულისგულში ჩაგეკრა...
თმადათოვლილ დედასავით
მძიმეც ხარ და მჩატეც ხარ.

შენი სულის ქროლვა მესმის,
`ტყეს ბალანი ეშლება~,
ჩიტის ენავ, მირონივით
ეწვეთები ფეშტემალს.

ვინ დაგარქვა ჩიტის ენა?
ფრთაქათქათავ, ფრთასრულო,
ფრთებზე მირონდაცემულო,
თმებში იებჩაწნულო.