ჯერ ძალიან ბნელოდა: ასე იცის გათენების წინ, მერე ოდნავ გაბაცდა სიბნელე, მერე უფრო გაბაცდა, ბოლოს გათენდა. ცაზე ღრუბელი არ იყო და საიდანღაც დაიწყო მზემ ამოსვლა. მე ამის შესახებ არაფერი არ ვიცოდი: ვიწექი გულაღმა ჩემს საწოლში და მეძინა. ასე წოლა ყველაზე ძალიან მიყვარს, როცა გულდაღმა წოლით ვიღლები. საერთოდ კი მარჯვენა გვერდზე მძინავს ხოლმე.
- რამდენს ტრიალებს ძილში ეს ბიჭი, - სიზმარივით მომესმა დედის ხმა, მერე ვიგრძენი, რომ საბანი დამახურეს. მესიამოვნა. მაინც გამიტყდა ძილი. ვიწექი და ვფიქრობდი სიყვარულზე. რატომღაც მეჩვენებოდა, რომ ლია უფრო მიყვარდა, ვიდრე ნანა. ალბათ, იმიტომ, რომ მას დიდი ხამხამა თვალები და თხელი მაღალი ტანი ჰქონდა, თუმცა ნანას შავი თმა და სწორი პროფილი, რის პროფილი... სქელი ტუჩები: სულ ნელა რომ სუნთქავდნენ... არა, არ ვიცოდი, რომელი უფრო მიყვარდა.
ნელა დავიწყე ადგომა. ცოტა ციოდა. “მარტი გადის, აღარ დათბა”, გავიფიქრე. ფეხები ტახტიდან ჩამოვკიდე.
ქვევით მაღალყელიანი ფეხსაცმელები ეწყო და ზევიდან წინდები ეყარა. ავარას სტვენით დავიწყე ჩაცმა. როცა შევიკარი თასმები, მაშინღა მომაგონდა, რომ შარვალი ჯერ არა მქონდა ჩაცმული. გახდა დამეზარა. ძლივს გავტიე ერთ ტოტში ფეხსაცმელი. შარვალი ძალიან ვიწრო იყო. ტახტზე ჩამოვჯექი. “გამიჭირა რა საქმე ამ შარვლის ჩაცმა-გახდამ ყოველდღე”, გავიფიქრე, მერე მეორე ფეხი ჩავაცურე ტოტში. ვგრძნობდი, როგორ ეწმინდებოდა შალს ფეხსაცმლის მტვერი.
სახლიდან შუა დღეს გამოვედი. მძიმე მაღალყელიანებს ნელა ვადგამდი. ტაკ-ტაკ-ტაკ, ისმოდა ასფალტზე. მოკლე იტალიური პალტო უკანა მქონდა გადაწეული ბეჭებზე, ქვევიდან მარტო თეთრი დიდსაყელოიანი პერანგი მეცვა, გულგაღეღილი. უკნიდან მზე აჭერდა და მცხელოდა, წინიდან კი ცივი ნიავი შემოდიოდა პალტოში, მერე პერანგში. ღრმად ვისუნთქავდი. პალტოს ჯიბეში ასმანეთიანი მოვსინჯე. “ესეც ასე”, გავიფიქრე, მერე უბიდან ამოჩრილ თემას დავხედე, რომელშიაც წინა დღეს ხუთი დამიწერეს. ლექტორმა თვითონ წამოაყენა წინადადება მისი დაბეჭდვის შესახებ. მერე კი ასპირანტურა მელოდა, ახლა უკვე უმისოდ ვეღარ წარმომედგინა. მთელი დღე ფორმულები მიტრიალებდა თავში. არა, მაინც ჩემი უფრო სწორი იყო, თუმცა ჯერ ვერ ვასაბუთებდი მთლიანად. გამოთვლებში გავერთე. დიდ ქუჩაზე ხალხმა იმატა. ნელა გამეფანტა ყურადღება. ახლა ორი ფორმულაღა მიტრიალებდა თავში. ტრამვაი გრიალით მიდიოდა ქვევით. წინა ბაქანზე ვიღაცის აშლილ თმას მოვკარი თვალი. მერე კისკისი მომესმა. ახლა ქუჩის თავიდან ისმოდა კისკისი. ვიღაც ახმახს ხელი გამოედო ორი გოგოსთვის და რაღაცას უყვებოდა.

1957 წელი. [მარტი]




შენიშვნები



არსებობს უთარიღო და უსათაურო მხოლოდ შავი ავტოგრაფი(1-5გვ.). თარიღი დადგენილია მიახლოებით ფურცლის ფორმატის, ხარისხის, ხელწერის (შიგადაშიგ ოდნავ დაქანებული), საკუთარი სახელების, სტილისა და თემატიკის მიხედვით (იხ. წინა ნაწარმოებების შენიშვნები). დათარიღებისათვის დამატებითი ინფორმაცია მომცა ავტოგრაფის გაფორმებამ (იხ. ავტოგრაფების დახასიათებისათვის, ჩანახატ-ჩანახაზები, ტომი 1). ლურჯი მელნით, დაქანებული ხელწერით შევსებული ავტოგრაფის მესამე გვერდზე მკრთალად ხატია ბატი, კაცის პროფილი მთების ფონზე და ცული. შესაძლოა, ისინი ადრევე ეხატა ფურცელზე და უკვე შემდეგ ზევიდან დაწერა მოთხრობა. თუმცა ცული (შეიძლება ეს იყოს პატარა ნაჯახი), აშკარად, მოთხრობის დაწერის შემდეგაა მიხატული გვერდის მარჯვენა კუთხეში. რამდენიმე ასოს ფიგურულადა აქვს შემოვლებული ხაზები. ესეც დამახასიათებელია ამ პერიოდის ავტოგრაფებისათვის.
1957 წლის გაზაფხულზე გურამის ამ პატარ-პატარა მოთხრობებსა და ამბებში (იხ. წინა და მომდევნო მოთხრობები) ძლიერად დაიძრა ეროტიკული ნაკადი. ეს ნაკადი თითქოს ჩაენაცვლა 1956 წლის მოთხრობებში “სიყვარულის პირველ კომპენსაციას”, რაც დაკავშირებული იყო, როგორც თვითონაც წერს, მის პირველ სიყვარულთან. ეროტიკული ნაკადის დაძვრისათვის ხელი უნდა შეეწყო, ჩემი აზრით, მის ურთიერთობას გოგონასთან, რომელიც ამ მოთხრობაში მოხსენიებულია როგორც ნანა. ამონაწერი ამ მოთხრობიდან: “რატომღაც მეჩვენებოდა, რომ ლია უფრო მიყვარდა ვიდრე ნანა. ალბათ იმიტომ, რომ მას დიდი ხამხამა თვალები და თხელი მაღალი ტანი ჰქონდა, თუმცა ნანას შავი თმა და სწორი პროფილი, რის პროფილი... სქელი ტუჩები: სულ ნელა რომ სუნთქავდნენ ... არა, არ ვიცოდი რომელი უფრო მიყვარდა.”
ეროტიკული მგრძნობელობა, რომლის ძლიერ მოწოლასაც გურამი ყოველთვის გრძნობდა და სურვილი გადაელახა ის - უფრო სწორი იქნება, თუ ვიტყვი, - სურვილი, სხვა ხარისხებში აეყვანა იგი (უარყოფა გურამს თითქოს შეურაცხყოფას აყენებდა), მნიშვნელოვან როლს თამაშობდა მისი ცხოვრება-შემოქმედების სიუჟეტური ხაზის წარმართვაში (ამასთან დაკავშირებით იხ. მომდევნო ტომები). ამონაწერი 1956 წლის გაზაფხულის დღიურიდან: “ჩემს გულს ორივე უნდა, ორივე ერთი გაგებით, რომ ერთში იყოს როგორც სულიერი, ასევე ფიზიკური თვისება სიყვარულის... მე მინდა სიყვარული, ტოლი ჩემი თავისი სულით და ხორცით. აი, ჩემი საგაზაფხულო სევდის მიზეზი... უახლოვდება ბუნება აპრილს, კვირტები უკვე შესამჩნევი ხდება, ნაკადულები ხმაურს უმატებენ. ხმა ემატება ჩემს გულში დაფლულ ამ გრძნობასაც. ჩემი ყვირილი ღრიალში იზრდება და საცაა დამაყრუებს . . . იძულებული ვარ ჩემი ფიქრები, ჩემი სქესის მოძახილი ლექტორის უნიჭო ლაპარაკის დროს ქაღალდზე გადავიტანო, რადგან ლაპარაკი აკრძალული მაქვს. ამურის ძახილი კი ისე ძლიერ მესმის ყურებში, რომ თუ რამეში არ გადავიტანე, საშინელ ყვირილს მოვრთავ და გარეთ გავვარდები...”.
გურამის ცხოვრება-შემოქმედების ფონზე, ჩემი აზრით, სიმბოლურ მნიშვნელობას იძენს ამ პატარა მოთხრობის ბოლო წინადადება: “ვიღაც ახმახს ხელი გამოედო ორი გოგოსათვის და რაღაცას უყვებოდა.”
ქვეყნდება პირველად.