ხასაია გიორგი
გაზიარება

ენით, ენით, ენით 

ვინ ლაპარაკობს?
ლაპარაკობს ეკლესია. სახელმწიფო. ინტელიგენცია ლაპარაკობს ეკლესიასთან ერთ ხმაში. ინტელექტუალები კნავიან ერთ ხმაში სახელმწიფოსთან. მტკვარი დუდუნებს. ჟურნალისტები ტლიკინებენ. ლაპარაკობს და უჩვენებს თბილისი....... ისინი ქართულად მეტყველებენ, ქართულია მათი დედა-ენა. საქართველოს მთებში გაჩენილი ზენა ძალების ინტენციით. სართულზე სართული. ხან ფუნჯი, ხან საჭრეთელი. მაგას კაცი ცოდვილის ხელით არ უნდა შეეხოს.........

ჩვენს სულებს ბავშვობიდან ატყვევებენ ბადეებით-ენა, სამშობლო, სარწმუნოება-ამბობს ჯ.ჯოისის პერსონაჟი სტივენ დედალოსი "ხელოვანის პორტრეტიდან". დაახლოებით იმავე დღეში მყოფ საქართველოში (ცოტათი ადრე) ზუსტად ეს ბადეები აფარფატდა ჰაერში. დღემდე ასეა, თითქმის არაფერი შეცვლილა. არა, რაღაცეები შეიცვალა-რწმენაში გავძლიერდით ეზოებში დადგმული რკინის ჯვრებით, ენა დაცულია-პოლიტიკოს-მარაზმატიკოს გოჩა ფიფიასთან არსებული ახალგაზრდული ორგანიზაციით "78-იანელები", საზღვრებიც შეიცვალა. რა საზღვრებში ვართ ღვთისმშობლის წილხვედრი ქვეყანა?-იკითხავს ჰ.ბიოლის ფონდში გამართულ დისკუსიაზე მაღალი, ქერათმიანი ახალგაზრდა. მაინც რა საზღვრებში ვართ ღვთისმშობლის წილხვედრი?

ფრანგი ფილოსოფოს-პოსტსტრუქტურალისტის, როლან ბარტის აზრით, საუბრის დროს ენა განწირულია ბორძიკისთვის. დაშვებული შეცდომის გამოსწორება მხოლოდ გაგრძელების გზით არის შესაძლებელი, იმიტომ, რომ საუბარი შეუქცევადია. მაგ.: "ვფიქრობ, ეს ძალიან ანალურია. უკაცრავად-ძალიან ბანალურია"-აი, ასეა, წერის პროცესისგან განსხვავებით აქ ვერაფერს გადაშლი, მხოლოდ გაგრძელების გზით შეგიძლია შეცდომა გამოასწორო,. საუბრის დროს ასეა. ენის ბორძიკი თავის აპოლოგეას აღწევს მელოტ სუფლიორ ქალთან, რომელიც ჩუმად იწერს პირველი პირის აზრებს და მათი გახმოვანებისას ისე ნერვიულობს, ვითომც არისტოტელეს "პოეტიკის" ახლადაღმოჩენილ მეორე ნაწილს უკითხავდეს "ლიტერატურული საქართველოს" კოლექტივს. 

დედის სხეულს აწვალებს ქართველი პოეტების ერთი ნაწილი. დედის სხეულისავე საპატივცემლოდ. ერთ-ერთი ასეთი მწვალებელია პოეტი მუხრან მაჭავარიანი. მისი პოეზიის კვლევა იმდენად ღრმა და სკურპულოზურია, რომ ბოლო პერიოდის ქართულ ლიტ.პერიოდიკაში გაჩნდა წერილი იმის შესახებ, თუ რამდენჯერ აქვს მოხსენიებული ქართული ენა თავის ლექსებში პოეტს. გ. გოგოლაშვილის აზრით ყველაზე მეტჯერ. არც ერთ პოეტს მეტჯერ არ უხსენებია ქართული ენა ასეთი სიყვარულითა და რუდუნებით თავის ლექსებშიო-წერს ამაყად გოგოლაშვილი. ფრანგმა ფილოსოფოსმა ჟ. დერიდამ უფრო ადრე და უფრო სხვა მიზნით დაითვალა რამდენჯერ მეორდება სიტყვა "დიახ" ჯ.ჯოისის "ულისეში" და აღმოაჩინა, რომ ის დაახლოებით 222-ჯერ გვხვდება ამ რომანში. დერიდას მხრიდან ეს ჟესტი დეკონსტრუქციის ტიპიური მაგალითია. გოგოლაშვილის მხრიდან ეს ჟესტი პრიმიტივიზმის ტიპიური მაგალითია. ის ვერ იძლევა მასალას რეფლექსიისთვის და უსაქმურობისგან პროჭის ჩიჩქნას უფრო გავს. 

ენას აქვს კიდევ ერთი იპოსტასი, ანატომიური გამოხატულება-ენა, როგორც ორგანო. მისი კბილებთან და პირის ღრუს შიდა კედლებთან ურთიერთქმედების სხვადასხვაგვარ კომბინაციებზეა დამოკიდებული მეტყველება. მისი ფუნქცია საჭმლის კბილებამდე მიტანაც არის და გემოს განსაზღვრაც, მაგრამ რატომ უნდა შემოვიფარგლოთ მხოლოდ ამ ორი მოქმედებით? ეს ხომ მოსაწყენია, მოსაწყენი, როგორც ასაკში შესული გოგი გვახარია. ამიტომ მივამატოთ კიდევ ერთი(მივამატოთ-ვგულისხმობ გავახშიროთ)-ენის გამოყოფა. ენის გამოყოფა არ არის აქტი, რომელიც მხოლოდ გარკვეულ სიტუაციაში, გარკვეულ კონტექსტში იძენს ესთეტიკურ, ანდა პოლიტიკურ მნიშვნელობას, ანუ ის მხოლოდ პერფორმანსის ფარგლებში, ანდა რომელიმე პარტიის ყრილობაზე კი არ ჩაითვლება აქტუალურად, არამედ აქტუალურია ქუჩაში ენაგამოყოფილი სიარული, იმიტომ რომ რეალობა შეურაცხყოფამდე ინსპირირებს ამ აქტს. ვის გამოვუყოთ ენა?- ეკლესიას, სახელმწიფოს, ინტელიგენციას, რომელიც ეკლესიასთან ერთ ხმაში ლაპარაკობს, ინტელექტუალებს, რომლებიც ერთ ხმაში კნავიან სახელმწიფოსთან, ტლიკინა ჟურნალისტებს........ ყველას, ვინც ბადეებით დაგვდევს, ვინც ნაწილ-ნაწილ გვპარავს საკუთარ სახეს....

??????